Het Post Commotioneel Syndroom (PCS) kan ontstaan na een hersenschudding of hersenkneuzing [1]. De meeste mensen met een hersenschudding ontwikkelen echter geen lange termijn klachten. Gelukkig herstellen dus de meeste mensen volledig na een hersenschudding [2].

De uitkomst is minder positief na de tweede, derde of zoveelste hersenschudding.
Want wanneer het brein klap na klap krijgt te verduren, dan ontstaat er steeds meer schade. Op een gegeven moment is die niet meer te compenseren, waarna er klachten ontstaan of sterk toenemen.

Na hoeveel hersenschuddingen gaat de schade echt oplopen, wanneer ontwikkelt u nu klachten zoals PCS? Er is geen hard getal, maar er zijn wel studies die uitwijzen dat na drie hersenschuddingen de kans op blijvend letsel zeer groot is [3].

Bijna alle systemen in ons lichaam hebben een enorme overcapaciteit

Het lichaam kan dit vaak compenseren doordat er veel overcapaciteit is. Net zoals een plank eerst buigt voordat deze barst en een elastiekje eerst rekt voordat deze knapt, zo veert ook ons lichaam mee wanneer er meer van wordt gevraagd.

Deze compensatie mechanismen zijn er ook in het brein. Grofweg is dit een tweeledig systeem. Ten eerste heeft ons brein overcapaciteit. Heel kort door de bocht zijn er bijvoorbeeld 100 hersencellen nodig voor een taak, maar heeft ons lichaam er 200. We kunnen er dus heel wat verliezen voordat er problemen ontstaan. Dit is te vergelijken met een snelweg waar 4 banen zijn. Als er eentje is afgesloten, dan rijdt het verkeer nog steeds.

Daarnaast kunnen hersendelen elkaars functie (deels) overnemen. Wanneer de verkeersmetafoor er weer bij pakken, dit is vergelijkbaar met het nemen van een andere route. Wanneer de snelweg is afgesloten, dan kunt u via binnen doorwegen naar uw bestemming rijden.

Ook deze mechanismen hebben op een gegeven moment hun maximum bereikt.

Wanneer we niet meer kunnen compenseren, dan ontstaan er klachten

De compensatiesystemen kunnen de belasting niet meer opvangen waardoor er klachten ontstaan. Dit is precies wat er aan de hand is bij herhaalde hersenschuddingen gebeurt [4].

Bekende voorbeelden van letsel door herhaalde hersenschuddingen zijn Mohammed Ali en zo’n beetje iedere Engelse voetballer uit de jaren 60. Klap na klap, kopbal na kopbal, de schade stapelt zich op. Totdat de gevolgen opeens duidelijk worden.

Op het moment dat het brein de effecten van een hersenschudding niet meer kan opvangen, is er sprake van het ontstaan van PCS. Het moment dat dit gebeurt, is echter voor iedereen anders.

Dit is niet alleen afhankelijk van de impact van de klap. Ook de kans die u uw brein geeft op herstel is belangrijk. Wanneer uw brein de tijd en ruimte heeft om te herstellen, dan verkleint dit de kans op PCS.

Dan is er nog natuurlijke aanleg. Net zoals de één meer aanleg heeft om snel nieuwe dingen te leren, gespierd te worden of om overgewicht te krijgen. Zo is er ook variatie in de mate waarin onze breinen plastisch zijn.

Er is dus geen hard getal voor het aantal hersenschuddingen dat nodig is om PCS te ontwikkelen. Het is wel zo dat de kans op PCS na drie of meer hersenschuddingen aanzienlijk is zoals we al eerder benoemden [5].

Wij adviseren dan ook om uw herstel echt serieus te nemen, omdat dit een belangrijke factor is bij het wel of niet ontwikkelen van PCS.

Onze zorg bij PTSD klachten

Ook hierbij ontstaan er belangrijke (en vaak meetbare!) veranderingen in het brein. Deze veranderingen kunnen zorgen voor een verstoorde functionaliteit van de hersenen. Hierdoor kunnen mensen met PTST allerlei klachten ervaren die niet direct door hun heftige ervaringen komen, maar die ontstaan doordat het brein is veranderd als gevolg van de traumatische ervaring.

Dit kunnen uiteenlopende klachten zijn zoals stemmingsklachten, burn-out klachten, vermoeidheid, angst of andere klachten.

Preventieve zorg bij hersenschuddingen bij het Amsterdam Brain Center

Preventieve zorg is essentieel. Toch zijn wij niet gericht op het 100% voorkomen van breinklachten. Er moet al een detecteerbare verstoring zijn, zodat wij onze therapie kunnen richten. U moet dus al enige effecten van de hersenschudding merken.

Die effecten zijn voor ons namelijk essentieel om de schade te kunnen inschatten. Dan pas kunnen wij onze functionele neurologische zorg effectief inzetten [6].
Dit is echter al wel in een vroeg stadium mogelijk. Wanneer u dus lichte klachten heeft, dan kunt u al contact met ons opnemen. Wij vertellen u graag wat op dat moment voor u de best mogelijke opties zijn.

Want het is altijd beter om (zware) klachten te voorkomen dan om deze te behandelen [7].

Bronvermelding:

[1] Amsterdam Brain Center. (2024). Wat is er precies aan de hand bij het post-commotioneel syndroom (PCS)?.

[2] Amsterdam Brain Center. (2024). Hersenschudding.

[3] Nordqvist C, Louise AW. (2021). Postconcussional Disorder. In: The Encyclopedia of Mental Health. Postconcussional Disorder.

[4] Amsterdam Brain Center. (2024). Het gevaar van het herhaaldelijke oplopen van een hersenschudding.

[5] Nordqvist C, Louise AW. (2021). Postconcussional Disorder. In: The Encyclopedia of Mental Health. Postconcussional Disorder.

[6] Amsterdam Brain Center. (2024). Het functioneel neurologisch onderzoek.

[7] Amsterdam Brain Center. (2024). Welke klachten of aandoeningen behandelen wij bij het Amsterdam Brain Center?.