Na een trauma of hersenschudding, kunnen er allerlei systemen ontregeld raken. Zo zien wij veel mensen met hoofdpijn of concentratie klachten na een hersenschudding [1].

Maar wij zien ook veel mensen die totaal andere klachten hebben. Zoals klachten van het autonome zenuwstelsel. Dit zijn klachten die ontstaan door ontregeling van dat deel van ons brein dat zelfstandig (autonoom) beslissingen neemt.

Een deel van deze mensen lijdt aan POTS-klachten, dit betekent onder andere dat de hartslag sterk omhoog gaat binnen 10 minuten nadat iemand opstaat. Tegelijkertijd is er nauwelijks een daling van de bloeddruk (minder dan 20/10 mm Hg). Hierdoor kunt u zich draaierig of licht in uw hoofd voelen, hartkloppingen hebben of het idee krijgen dat u flauwvalt.

Wij vertellen u graag meer over hoe wij onze therapie bij dergelijke klachten vormgeven.

Allereerst: Wat is er aan de hand bij POTS?

POTS staat voor het posturale orthostatische tachycardie syndroom. Dit betekent dit dat u met name last heeft van problemen met uw hartslag op het moment dat u van positie wisselt.

Uit een in 2022 gepubliceerd onderzoek In het Canadian Medical Association Journal (CMAJ) zijn de diagnostische criteria van POTS gedefinieerd als [2]:

• Een verhoging van de hartslag met 30 slagen per minuut of meer, binnen 10 minuten na het opstaan.
• Een verhoging van de hartslag met 40 slagen per minuut of meer, bij mensen tussen de 12-19 jaar, binnen 10 minuten na het opstaan.
• Geen of lichte daling van de bloeddruk (niet meer dan 20/10 mm Hg).
• Symptomen van orthostatische intolerantie die toenemen bij het overeind staan en die afnemen bij het teruggaan naar een liggende positie.
• Symptomen die ten minste drie maanden aanwezig zijn.
• Geen andere diagnoses die de tachycardie kunnen verklaren.

In de meeste gevallen gaat dit om opstaan uit zittende of liggende positie. In een dergelijke situatie verandert namelijk de belasting voor het hart. Op het moment dat u ligt, dan pompt het hart bloed rond in een horizontale stroom. Wanneer u gaat staan, dan moet het hart het bloed ook omhoog naar uw hoofd pompen.

Om dit goed te reguleren, kan het hart sneller of langzamer gaan kloppen en kan de diameter van de (slag)aderen worden aangepast. Hierdoor kan de druk in de bloedvaten omhoog of omlaag gaan. Zodat er altijd voldoende druk is om het bloed rustig en gecontroleerd te laten stromen.

Bij POTS is dit systeem ontregeld, waardoor de hartslag niet past bij wat er op dat moment nodig is. Het gevolg hiervan zijn diverse klachten die worden veroorzaakt door een afwijkende hartslag. Met name op het moment dat u van positie wisselt.

Waardoor worden POTS-klachten veroorzaakt?

De oorzaak van POTS bevindt zich in een verstoring van het autonome zenuwstelsel. Dit betekent dat er een ontregeling is in het deel van ons zenuwstelsel dat processen kan reguleren zonder dat wij hiervan bewust zijn. Dit is een aandoening die voor kan komen na bijvoorbeeld een hersenschudding of andere vorm van niet aangeboren hersenletsel (NAH).

De overkoepelende term voor deze groep aandoeningen van het autonome zenuwstelsel is dysautonomie. Dit betekent dat een deel van het autonome zenuwstelsel niet goed functioneert. Dit is dan ook de kern van het probleem bij POTS.

In een gezonde situatie reguleert het autonome zenuwstelsel allerlei zaken zoals onze ademhaling, spijsvertering maar ook de bloeddruk en hartslag. Op het moment dat dit systeem niet goed functioneert doordat er schade is opgetreden, dan raken de processen ontregeld.

Dit resulteert in de typische klachten van POTS, die worden veroorzaakt doordat het beschadigde deel van de hersenen niet goed in staat is om autonome processen te regelen.

Wat betekenen de POTS klachten voor uw leven?

U kunt ernstige last van flauwtes, hartkloppingen, hoofdpijn en duizeligheid hebben wanneer u opstaat of gaat lopen. De hartslag kan extreem versnellen. Hierdoor gaat het hart zeer inefficiënt werken, waardoor u feitelijk te weinig zuurstof naar uw hoofd krijgt aangevoerd. Ondanks de hoge hartslag, heeft u dus te weinig zuurstof in uw hersenen waardoor de klachten ontstaan.

Het gevolg is diverse klachten van acute duizeligheid tot een gevoel van malaise, zweterigheid, slapte en flauwte achteraf.

Hoe behandelen wij POTS in het Amsterdam Brain Center?

Hierdoor krijgen wij niet alleen een beeld van uw klachten, maar ook een goede indruk van de omvang van deze klachten en de neurologische processen die hiermee geassocieerd zijn.

Op basis van deze bevindingen, stellen wij met u een behandelplan op. Dit voeren wij vervolgens uit tijdens onze intensieve rehabilitatie week waarbij wij op allerlei verschillende manieren de (samen)werking van uw brein stimuleren.

Om te onderzoeken of u in aanmerking komt voor onze therapie, nodigen wij u uit om contact op te nemen. Wij informeren u graag over de mogelijkheden van onze innovatieve vorm van behandelen.

Bronvermelding

[1] Amsterdam Brain Center. (2024). Onze zorg bij langdurige hoofdpijn en aangezichtspijn.

[2] PMC. (2022). Long-term outcomes of patients with chronic headache and facial pain.

[3] Amsterdam Brain Center. (z.d.). Het functioneel neurologisch onderzoek.